Vitamin E
Vitamin E je topiv u masti te se nalazi u mnogim namirnicama.Ovaj vitamin je isto tako i antioksidans,tvar koja može sprjećiti oštećenje tjelesnih ćelija.Antioksidansi mogu pružiti zaštitu od teških bolesti,ukljućujući bolesti srca i raka.Vitamin E takođe pomaže tijelu u proizvodnji crvenih krvnih ćelija,a to pomaže tijelu da iskoristi vitamin K.Ljudi koji imaju problema sa absorbicojom masti mogu razviti nedostatak vitamina E.Simptomi ozbiljnog
nedostatka vitamina E su
Mišićna slabost
Gubitak mišićne mase
Abnormalne pokreti očiju
Problemi s vidom
Nestabilno hodanje
Nedostatak vitamina E tokom dužeg vremenskog razdoblja također može uzrokovati probleme sa jetrom i bubrezima.
Koristi
Bolesti srca
Mnoge populacijske studije stanovništva pokazuju da ljudi sa viskom razinom vitamina E imaju niži rizik od bolesti srca.Dakle,znanstvenici istražuju dali uzimanje vitamina E može sprjećiti bolesti srca.No rezultati istraživanja nisu pokazali da vitamin E može sprjećiti bolesti srca.
Jedna od većih studija pokazuje da uzimanje 400 IU vitamina E (d-alfa-tokoferol) dnevno ne smanjuje broj srčanih udara, moždanog udara ili smrti od srčanih bolesti među ljudima.
Jedna velika klinička studija sugerira da vitamin E iz hrane – ne supplement – može smanjiti rizik od smrti od moždanog udara u žena u postmenopauzi.
Rak
Populacijske studije (promatranje velike grupe ljudi tijekom vremena) ukazuju na to da konzumiranjem hrane koja sadrži vitamin E i druge antioksidanse može pomoći u sprjećavanju raka.A istraživanja su pokazala da ljudi s rakom često imaju nisku razinu vitamina E.Istraživaći se pitaju dali antioksidansi poput vitamina E mogu sprjećiti rak.Ali dokazi u studijama ne pokazuju takve rezultate.
Nekoliko velikih kliničkih studija pokazuje da žene koje uzimaju vitamin E nemaju niži rizik od razvoja raka dojke.Jedno veliko istraživanje pokazuje da muškarci koji su uzimali 400 IU vitamina E svaki drugi dan za 8 godina nisu imali niži rizik od sveukupnog raka od onih koji su uzimali placebo.
Vitamin E također isto tako ne štiti od raka debelog crijeva kod žena i ljudi sa dijebetesom.Postoje neki dokazi da uzimanje vitamina E, zajedno s vitaminom A i vitaminom C ili kao dio multivitaminskih tableta mogu pomoći ljudima koji su imali adenoma kolona.Ovo stanje se smatra preduslovom za rak debelog crijeva.
Čini se da vitamin E ne pomaže u sprječavanju protiv raka pluća ili raka gušterače.Dokazi o vitaminu E i raku prostate su različiti.Neke studije sugeriraju da ljudi koji uzimaju više vitamina E imaju niži rizik od raka prostate. No, neki smatraju suprotno: Jedno istraživanje pokazuje da muškarci koji su uzimali multivitaminske tablete više od 7 puta nedeljno zajedno sa dodatcima vitamina E
imaju veći rizik od raka prostate.Druga studija u kojoj je učestvovalo 35.000 muškaraca pokazuje da oni koji su uzimali dodatke vitamina E imaju porast za 17% od razvoja raka prostate nego oni koji su uzimali placebo.
Jedna klinička studija pokazuje da da uzimanje kombinacije 30 mg vitamina E (alfa-tokoferol), 120 mg vitamina C, 6 mg beta-karoten, 100 mcg selena, 20 mg cinka ne smanjuje ukupni rizik od raka prostate,ali može rizik kod ljudi čija ja razina Antigena specifičanog za prostatu bila u normalnim razinama.Visoka razina antigena specifičnog za prostatu može ukazivati na rak prostate.Još jedna
studija urađena na 29,133 pušača pokazuje da oni koji su konzumirali 50 mg dnevno vitamina E (DL-alfa-tokoferol, ili sintetskog vitamina E) imaju manji rizik od raka prostate i smrtnih slučajeva uzrokovanih rakom prostate.
Znanstvenici ističu da uzimanje dodataka antioksidansa nema isti efekat kao konzumiranje antioksidanasa iz hrane.Mnogi stručnjaci vjeruju da konzumiranjem antioksidanasa iz hrane može biti najbolji način za zaštitu od raka.Također postoje samo nedovoljni dokazi da uzimanje velikih doza vitamina E može pomoći kod tretmana raka.Jedna studija u kojoj je učestvovalo 108 ljudi koji su uzimali kemoterapijski lijek cisplatin otkrivaju da uzimanje vitamina E tokom i poslije tri mjeseca tretmana smanjili oštećenje živaca koje se mogu dogoditi sa uzimanjem cisplatina.Međutim neki liječnici strahuju da velike doze dodataka antioksidansa mogu ometati učinak lijekova za kemoterapiju.Ako ste podvrgnuti kemoterapiji,razgovarajte sa svojim liječnikom prije uzimanja dodataka vitamina E ili bilo kojeg drugod dodatka ishrani.
Fotodermatitis
Kod ove bolesti dolazi do alergijske reakcije na UV zrake od sunca.Klinčka studija koja je trajala 8 dana je usporedila tretman sa vitaminom C i E sa placebom pokazuje da ljudi koji su uzimali vitamine su bili znatno manje osjetljivi na sunce.Druga klinička studija koja je trajala 50 dana,isto tako pokazuje da vitamin C i E imaju zaštitno dejstvo.
Alzheimerova bolest
Dokazi su različiti dali vitamin E pomaže u sprječavanju ili liječenju Alzheimerove bolesti.Neki istraživači vjeruju da antioksidansi mogu spriječiti Alzheimerovu bolest.Jedno istraživanje u 2010 godini da ljudi koji su imali dobru razinu svih oblika vitamina E,ne samo d-alfa-tokoferol, kakvi se obično nalaze u dodatcima vitamina E,su imali manji rizik od razvoja Alzheimerove bolesti.Ali jedna druga studija pokazuje da ljudi koji su imali rane simptome Alzheimerove bolesti i koji su konzumirali dodatke vitamina E su imali isti razvoj bolesti kao i oni koji su uzimali placebo.U jednoj studiji s pozitivnim rezultatima, 341 ljudi s Alzheimerovom bolesti je uzimali 2.000 IU vitamina E (DL-alfa-tokoferol), droge selegilina ili placebo.Onima koji su uzimali vitamin E bolest je napredovala sporije nego kod onih koji su uzimali placebo.Ali najbolji efekat je ipak imao selegilin.
Zdravlje očiju
Vitamin E(400 IU) Vitamin E (400 IU), u kombinaciji s drugim antioksidansima – uključujući cink (80 mg), beta-karoten (15 mg), i vitamina C (500 mg) – čini se da štiti od razvoja makularne degeneracije (AMD).AMD je vodeći uzrok legalne sljepoće u ljudi iznad 55 godina u SAD-u. Osobe s naprednim AMD se čini da imaju najveću korist.Znanstvenici ne znaju je li ova kombinacija nutrijenata pomaže spriječiti AMD ili pomaže ljudima s manje naprednim AMD.Vitamini E i C također mogu pomoći u liječenju uveitisa.Uveitis je upala uvea, srednji sloj oka između bjeloočnice (bijelog vanjskog sloja oka) i mrežnice.Klinička studija u kojoj je učestvovalo 130 ljudi sa uveitisom pokazuje da oni koji su konzumirali ove vitamine imaju jasniju viziju od onih koji su uzimali placebo.
Mensturalni bol
Nekoliko istraživanja pokazuje da vitamin E može pomoći u smanjenju mensturalnih bolova ili dismenoreje.U jednoj studiji uzimanje 500 IU vitamina E 2 dana prije i 3 dana nakon mensturacije je prouzrokovalo manje bolova nego oni koji su uzimali placebo.Nekoliko studija isto tako sugeriraju da dodatci vitamina E mogu smanjiti simptome mensturalnog ciklusa ukljućujući anksioznost,žudnja i depresiju.
Dijabetes
Osobe sa dijebatesom imaju tendenciju da imaju nisku razinu antioksidansa,što je navelo znanstvenike da dođu do zaključka da oni imaju veći rizik od bolesti srca.Dodatci vitamin E kao i drugi antioksidansi mogu pomoći u smanjenju rizika od bolesti srca i drugih komplikacija kod ljudi sa dijabetesom.Istraživanja pokazuju da antioksidansi mogu pomoći kontroli razine šećera u krvi i sniziti nivo kolesterola kod osoba sa dijabetesom tipa 2,a štiti i kod komplikacije od oštećenja oka(retinopatija) i oštećenja bubrega (nefropatija) kod onij koji imaju dijabetes tip 1.Jedna studija pokazuje da ljudi sa dijabetesom 2 koji su uzimali vitamin E su znatno smanjili rizik od od srčanog udara i smrti od srčanih bolesti.Međutim,ne pokazuju sve studije pozitivne učinke za dijabetičare kod uzimanja vitamina E.Ako imate dijabetes, pitajte svog liječnika da li je dodatak vitamin E za vas.
Preeklampsija
Neke studije pokazuju da dodatci vitamina E zajedno sa dodatcima vitamina C mogu sprječiti preeklampsiju kod žena koje imaju veći rizik od ove bolesti.Žene sa preeklampsijom imaju visok krvni pritisak i previše proteina u urinu.Preeklampsija je čest uzrok preranog poroda.Međutim ne pokazuju sve studije ovakve rezultate.
Tardivna diskinezija
Studije menjeg obika pokazuju da dodatci vitamina E mogu pomoći kod tretmana tardivne diskinezije,nenamjernih,ponavljajućih pokreta koji su nuspojava uzimanja nekih lijekova duži vremenski period.Međutim ne pokazuju sve studije da vitamin E može pomoći.Najveće istraživanje pokazuje da konzumiranje dodataka vitamina E u dozi od 1,600 IU u roku od godinu dana nema bolje efekte u smanjivaju simptoma tardivne sikinezije u usporedbi sa placebom.Ukoliko želite uzimati vitamin E kod tardivne sikinezije posavjetujte se oko toga sa vašim liječnikom.
Reumatoidni artritis
Jedna studija pokazuje da uzimanje vitamina E,uz standardne lijekove za reumatoidni artritis može pomoći u smanjenju bolova ali ne i upale više nego samo uzimanje lijekova.
Dijetetski izvori
Najbogatiji izvor vitamina E su pšenične klice.
Ostale namirnice koje sadrže značajnu količinu vitamina E su
Jetra
Jaja
Orašasti plodovi
Sjemenke suncekreta
Hladno prešana biljna ulja, uključujući maslinovomo,sojino i ostala
Majoneza
Tamno zeleno povrće kao što je špinat i kelj
Slatki krumpir
Avokado
Šparoge
Dostupni oblici
Postoje prirodne i sintetičke forme vitamina E.Obično se preporučuje prirodno forma vitamina E (d-alfa-tokoferol) ili prirodne mješavine tokoferole.Neprirodna forma se naziva dl-alfa-tokoferol. Doze su obično navedeni u međunarodnim jedinicama (IU).
Većina dodataka vitamina E su topivi u masti.Međutim ljudi koji imaju problema sa absorbcijom masti kao što su problemi sa gušteraćom ili fibrozom mogu uzimati vitamin E topiv u vodi.
Vitamin E se može uzimati u vidu tableta,kapsula i ulja.
Preporučene doze
Doze za oralnu upotrebu vitamina E su uglavnom u rasponu od 50 – 1000 IU.Stručnjaci preporučuju konzumiranje vitamina E uglavnom iz hrane nego iz dodataka.Gorna podnošljiva doza vitamina E je 1.000 mg (1.500 IU) dnevno za dodatke vitamina E.Na temelju kliničnih ispitivanja,doza koja se često koristi za prevenciju bolesti i liječenju odraslih je 400 do 800 IU dnevno.Kao i kod svih dodataka predhodno trebali biste se posavjetovati sa vašim liječnikom prije uzimanja dodataka vitamina E.
Dnevni unos prehrambenih vitamina E su navedene u nastavku.
(Napomena: 1 mg vitamina E jednak je 1,5 IU).
Novorođenče do 6 mjeseci: 6 IU
Dojenčad 7 mjeseci – 1 godina: 7,5 IU
Djeca 1 – 3 godine: 9 IU
Djeca 4 – 8 godina: 10,4 IU
Djeca 9 – 13 godina: 16,4 IU
Adolescenti 14 – 18 godina: 22,4 IU
Odrasle osobe
Više od 18 godina: 22,4 IU
Trudne žene: 22,4 IU
Dojenje ženke: 28,4 IU
Mjere opreza
Vitamin E može povećati rizik od krvarenja,osobito ako uzimate lijekove protiv zgrušavanja kao što su varfarin (coumadin), aspirin, klopidogrel ili (Plavix).
Moguće interakcije
Lijekovi protiv depresije
Aspirin
Acebutolol (Sectral)
Atenolol (Tenormin)
Bisoprolol (Zebeta)
Carteolol (Cartrol)
Metoprolol (Toprol XL)
Nadolol (Corgard)
Propranolol (Inderal)
Cholestyramine (Questran, Prevalite)
Cholestipol (Colestid)
Lovastatin (Mevacor)
Simvastatin (Zocor)
Pravastatin (Pravachol)
Atorvastatin (Lipitor)
Fluvastatin (Lescol)
Rosuvastatin (Crestor)
Lijekovi za kemoterapiju
Gemfibrozil
Tamoxifen
Warfarin (Coumadin)
Orlistat (Alli)